Zeszyty naukowe
Autor: Wojciech A. Nowak 267
Strony: 267–275
DOI: 10.18276/frfu.2015.77-27
pdfpełen tekst

Abstract:
Purpose – the main objective of this paper is to unfold the cognitive patterns and models developed for local government authorities financial information in the US, and their potential universality. Design/Methodology/Approach – the general mode is of descriptive-analytical nature. As the specific point of time for descriptions and analyses, the year 2005 has been chosen, i.e. the first full year of the presence of Poland within the European Union structures, and the starting point for the contemporary evolution of Polish accounting within Western World. As research tools, the approaches of the contingency theory of organizations and the enterprise governance framework have been used. Objectives and models for local government authorities general financial information have been conceived through the lens of local government financial reporting. Findings – consequently, it can be stated that within the American picture of the world, this kind of reporting is oriented towards stakeholders not-in-power to execute individually information on entity’s states and performance, and is guided by accountability and decision-making usefulness. It should be pointed that within Polish picture of the world, this kind of reporting is mainly oriented towards stakeholders in-power to execute individually information on entity’s states and performance, and accountability and decisionmaking usefulness is guided by two perspectives, i.e. political perspective and economic perspective. The political perspective covers a local government budget, and the economic perspective covers local government entities management, especially financial management. The objectives and models – and the way of their establishing and regulating – for the American picture of the world have been presented. Originality/Value – there is a lack of comparative researches that undertakes the question of Anglo-American financial reporting models universality. This paper contributes to narrowing the gap. The reached results seem to testify for the considerable level of the universality of American approaches and models, and are of especially overtone in the context of expected European Public Sector Accounting Standards (EPSAS). 
Keywords: financial information systems, local government, territorial self-government, comparative research, American models universality, public sector accounting

STRUKTURA SYSTEMÓW INFORMACJI FINANSOWEJ WŁADZ LOKALNYCH: PERSPEKTYWA USA POCZĄTKÓW XXI WIEKU

Streszczenie:
Cel – głównym celem artykułu jest odkrycie wzorów i modeli poznawczych, rozwiniętych w Stanach Zjednoczonych, w obszarze systemów informacji finansowej władz lokalnych, oraz skierowanie uwagi na ich potencjalną uniwersalność. Metodologia badania – przyjęta metoda ma zasadniczo charakter deskryptywno-analityczny. Jako specyficzny moment dla opisów przyjęto rok 2005, czyli pierwszy pełny rok uczestnictwa Polski w strukturach Unii Europejskiej, będący punktem startu współczesnej ewolucji polskiej rachunkowości w ramach świata zachodniego. Jako narzędzia badawcze wykorzystano kontyngencyjną teorię organizacji oraz konceptualną ramę kolektywnego władania (corporate governance). Cele i modele ogólnej informacji finansowej władz lokalnych ukazano przez pryzmat ich sprawozdawczości finansowej, wraz ze sposobami ich określania i regulacji, charakterystyczne dla danego obrazu świata. Wynik – można stwierdzić, że – w ramach amerykańskiego obrazu świata – ogólna sprawozdawczość władz lokalnych zorientowana jest na interesariuszy niemających indywidualnej mocy wyegzekwowania informacji o położeniu i wynikach owych władz, oraz że kierunkowana jest na wyliczanie się wobec tych interesariuszy (accountability) i na użyteczność przy formułowaniu przez nich decyzji (decision-making usefulness). Wskażmy, iż w ramach polskiego obrazu świata, sprawozdawczość ta pozostaje zorientowana głównie na interesariuszy zdolnych indywidualnie wyegzekwować informację o położeniu i wynikach jednostki sprawozdawczej, zaś wyliczanie się i użyteczność decyzyjna kierunkowane są z dwóch perspektyw, to jest z perspektywy politycznej i perspektywy ekonomicznej. Perspektywa polityczna obejmuje budżet władz lokalnych, a perspektywa ekonomiczna – zarządzanie ich podmiotami ekonomicznymi, w szczególności zarządzanie finansowe. Oryginalność/Wartość – generalnie, w świecie brakuje naukowych badań porównawczych podejmujących kwestię uniwersalności amerykańskich modeli sprawozdawczości finansowej. Artykuł przyczynia się do ograniczenia tego braku. Uzyskane rezultaty zdają się potwierdzać uniwersalność amerykańskich podejść i modeli sprawozdawczych, co ma szczególny wydźwięk w kontekście oczekiwanych ogólnounijnych europejskich standardów rachunkowości sekatora publicznego (EPSAS).
Słowa kluczowe: systemy informacji finansowej, władze lokalne, samorząd terytorialny, badania porównawcze, uniwersalność modeli amerykańskich, rachunkowość sektora publicznego